PJESA E KATERT
Darvinizmi: Burimi i Barbarisė Komuniste
Ideologjia qė i solli dėmin mė tė madh njerėzimit nė shekullin e mbushur
me dhunė e barbarizėm dhe njėkohėsisht mė e pėrhapura nė botė ishte, pa
dyshim, Komunizmi. Kjo ideologji, qė arriti kulmin e saj historik me dy
filozofėt gjermanė Karl Marks dhe Frederik Engels nė shekullin XIX, derdhi
kaq shumė gjak nė botė, saqė ua kaloi edhe nazistėve e imperialistėve
tė dikurshėm. Komunizmi shkaktoi nė vdekjen e njerėzve tė pafajshėm dhe
pėrhapi e nxiti dhunė, frikė e dėshpėrim ndėr njerėz. Edhe sot e kėsaj
dite, kur flitet pėr vendet e Perdes sė Hekurt dhe Rusinė, imazhet qė
zgjohen na sjellin parasysh vende tė pushtuara nga mjegulla, terri e dėshpėrimi,
nga rrugė pa jetė, nga shqetėsimi dhe frika. Sado qė njerėzit mendojnė
se Komunizmi u shemb nė vitin 1991, gėrmadhat qė la pas ekzistojnė ende.
Sado "liberalė" tė jenė bėrė njė pjesė e komunistėve dhe marksistėve "tė
papenduar", filozofia materialiste, ana e errėt e Komunizmit dhe e Marksizmit
qė i largoi njerėzit nga feja dhe morali i mirė, ende vazhdon tė ndikojė
te kėta njerėz.
Kjo ideologji qė pėrhapi terror nė ēdo cep tė botės, nė fakt, pėrfaqėsonte
njė ide tė ardhur qė nga kohėt e lashta. Dialektika ėshtė njė bindje se
i gjithė zhvillimi, nė gjithėsi, erdhi si rezultat i konfliktit. Nė bazė
tė kėtij besimi, Marksi dhe Engelsi filluan tė analizonin historinė e
botės. Marksi pretendonte se historia e njeriut ishte histori konflikti,
se konflikti aktual ishte ai mes punėtorėve e kapitalistėve dhe se punėtorėt
sė shpejti do tė ngriheshin dhe do tė organizonin njė revolucion komunist.
Tipari mė i spikatur i dy themeluesve tė Komunizmit ishte se, si tė gjithė
materialistėt, ata ushqenin njė urrejtje tė madhe pėr fenė. Edhe Marksi,
edhe Engelsi ishin ateistė tė bindur dhe zhdukjen e besimeve fetare e
shikonin si thelbėsore nga pikėpamja e Komunizmit.
Por Marksit dhe Engelsit u mungonte diēka e rėndėsishme: me qėllim qė
tė bėnin pėr vete njė publik sa mė tė gjerė, e panė tė nevojshme t'i jepnin
ideologjisė sė tyre njė pamje shkencore. Dhe kėshtu, u krijua aleanca
e rrezikshme qė solli dhimbje, kaos, vrasje masive, nxitje tė vėllait
kundėr vėllait gjatė shekullit XX. Darvini bėri tė njohur teorinė e evolucionit
nė librin e tij "Origjina e llojeve". Interesante ėshtė qė pretendimet
bazė qė ai paraqiti ishin pikėrisht shpjegimet qė po kėrkonin Marksi dhe
Engelsi! Darvini pretendonte se gjallesat u shfaqėn si rezultat i "luftės
pėr mbijetesė" apo "konfliktit dialektik". Pėr mė tepėr, ai mohoi krijimin
dhe hodhi poshtė besimet fetare. Pėr Marksin dhe Engelsin ky ishte njė
rast qė s'duhej humbur.
Admirimi i Marksit dhe Engelsit pėr Darvinin
Darvinizmi pati aq shumė rėndėsi pėr Komunizmin, sa vetėm disa muaj
pas botimit tė librit tė Darvinit, Engelsi i shkroi Marksit: "Darvini,
tė cilin e kam nė dorė duke e lexuar, ėshtė i shkėlqyer."78
Themeluesit e komunizmit, Karl Marks dhe Frederik Engels.
|
E megjithatė, vetė historia ka treguar se periudha evolucionare qė propozoi
Marksi nuk ishte e vėrtetė. Asnjė shoqėri, nė asnjė kohė nuk ėshtė parė
tė kalojė nėpėr fazat evolucionare tė propozuara nga Marksi. Pėrkundrazi,
ekziston mundėsia tė shihen nė tė njėjtėn shoqėri, nė tė njėjtėn kohė,
sisteme qė Marksi pretendonte se vijnė para apo pas njėra-tjetrės. Ndėrkohė
qė njė pjesė e njė vendi pėrjeton sisteme tė ngjashme me sistemin feudal,
nė njė pjesė tjetėr mund tė zbatohen rregullat kapitaliste. Kjo ėshtė
arsyeja qė nuk ka asnjė provė se kalimi nga njė sistem nė tjetrin ndjek
modelin evolucionar tė propozuar nga Marksi dhe teoria e evolucionit.
Nga ana tjetėr, asnjė nga parashikimet e Marksit nė lidhje me tė ardhmen
nuk u vėrtetua. U kuptua qė teoritė e Marksit nuk ishin tė zbatueshme
brenda 10 vjetėve nga vdekja e tij. Marksi pretendonte se, njėri pas tjetrit,
kombet mė tė zhvilluara kapitaliste do tė pėsonin revolucione komuniste,
por njė periudhė e tillė nuk erdhi. Lenini, njė nga pasuesit mė tė mėdhenj
tė Marksit, u mundua tė shpjegonte pse nuk kishin ndodhur kėto revolucione
e pastaj parashikoi qė revolucionet komuniste do tė bėheshin nė vendet
e Botės sė Tretė. E megjithatė, tė gjitha pretendimet e Leninit i pėrgėnjeshtroi
vetė historia. Nė kohėt e sotme, vendet ku sundon Komunizmi mund tė numėrohen
me gishtat e njė dore. Pėr mė tepėr, Marksizmi pėrdori dhunėn nė rajonet
ku erdhi nė fuqi dhe ai nuk erdhi nė pushtet nga lėvizjet popullore, siē
pretendohej, por me dhunė diktatoriale.
Shkurtimisht, historia e kohėve tė fundit e ka pėrgenjėshtruar periudhėn
e parashikuar nga filozofia marksiste tė evolucionit historik. Teori tė
tilla, si "dialektika e historisė" dhe "evolucioni historik" nė vėllimet
e shumta tė shkruara nga ideologėt materialistė si Marksi dhe Engelsi,
janė thjesht fryt i fantazisė.
Marksi i ktheu pėrgjigje letrės sė Engelsit mė 19 dhjetor 1860, duke
i shkruar: "Ky ėshtė libri qė pėrmban parimet bazė tė historisė sė natyrės
sipas pikėpamjes sonė." 79
Nė njė letėr qė Marksi i shkroi Lasalit, njė tjetėr mik i tij socialist,
mė 16 janar 1861, shkruan: "Libri i Darvinit ėshtė shumė i rėndėsishėm
e mė shėrben si bazė nė shkencėn natyrore pėr luftėn e klasave nė histori."80
Nė kėtė mėnyrė ai zbulon rėndėsinė e teorisė sė evolucionit
pėr Komunizmin.
Marksi e shfaqi simpatinė e tij pėr Darvinin, duke ia kushtuar atij veprėn
e tij mė tė rėndėsishme, "Das Kapital" (Kapitali). Kopja e kėtij libri
qė iu dėrgua Darvinit pėrmbante njė dedikim nga ana e vetė Marksit, i
cili e pėrshkruante veten si njė "admirues i sinqertė" i natyralistit
anglez.81
Edhe Engelsi e pranon admirimin e tij pėr Darvinin:
Natyra ėshtė prova e dialektikės dhe nuk duhet lėnė pa thėnė se, fundja,
natyra vepron nė mėnyrė dialektike e jo metafizike
Lidhur me kėtė, Darvinit
duhet t'i pėrmendet emri para tė tjerėve.82
Engelsi lavdėronte Darvinin njėlloj si Marksin. Ai shkruan:
"Ashtu sikurse Darvini zbuloi ligjin e evolucionit nė natyrėn organike,
po ashtu edhe Marksi zbuloi ligjin e evolucionit nė historinė njerėzore."83
Shembja e pikėpamjes marksiste pėr
historinė
Karl Marksi, themelues i Komunizmit, i pėrshtati idetė e Darvinit
qė patėn ndikim tė thellė tek ai, me procesin dialektik tė historisė.
Sipas Marksit, shoqėria ka kaluar nė faza tė ndryshme, gjatė historisė
dhe faktori qė i ka pėrcaktuar kėto faza ishte ndryshimi nė mjetet
dhe marrėdhėniet e prodhimit. Sipas kėsaj pikėpamjeje, ekonomia
pėrcaktonte gjithēka. Historia kaloi nėpėr faza evolucioni: bashkėsi
primitive, shoqėri skllavopronare, shoqėri feudale, shoqėri kapitaliste
dhe faza e fundit do tė ishte shoqėria komuniste.
E megjithatė, vetė historia ka treguar se periudha evolucionare
qė propozoi Marksi nuk ishte e vėrtetė. Asnjė shoqėri, nė asnjė
kohė nuk ėshtė parė tė kalojė nėpėr fazat evolucionare tė propozuara
nga Marksi. Pėrkundrazi, ekziston mundėsia tė shihen nė tė njėjtėn
shoqėri, nė tė njėjtėn kohė, sisteme qė Marksi pretendonte se vijnė
para apo pas njėra-tjetrės. Ndėrkohė qė njė pjesė e njė vendi pėrjeton
sisteme tė ngjashme me sistemin feudal, nė njė pjesė tjetėr mund
tė zbatohen rregullat kapitaliste. Kjo ėshtė arsyeja qė nuk ka asnjė
provė se kalimi nga njė sistem nė tjetrin ndjek modelin evolucionar
tė propozuar nga Marksi dhe teoria e evolucionit. Nga ana tjetėr,
asnjė nga parashikimet e Marksit nė lidhje me tė ardhmen nuk u vėrtetua.
U kuptua qė teoritė e Marksit nuk ishin tė zbatueshme brenda 10
vjetėve nga vdekja e tij. Marksi pretendonte se, njėri pas tjetrit,
kombet mė tė zhvilluara kapitaliste do tė pėsonin revolucione komuniste,
por njė periudhė e tillė nuk erdhi.
Lenini, njė nga pasuesit mė tė mėdhenj tė Marksit, u mundua tė
shpjegonte pse nuk kishin ndodhur kėto revolucione e pastaj parashikoi
qė revolucionet komuniste do tė bėheshin nė vendet e Botės sė Tretė.
E megjithatė, tė gjitha pretendimet e Leninit i pėrgėnjeshtroi vetė
historia. Nė kohėt e sotme, vendet ku sundon Komunizmi mund tė numėrohen
me gishtat e njė dore. Pėr mė tepėr, Marksizmi pėrdori dhunėn nė
rajonet ku erdhi nė fuqi dhe ai nuk erdhi nė pushtet nga lėvizjet
popullore, siē pretendohej, por me dhunė diktatoriale.Shkurtimisht,
historia e kohėve tė fundit e ka pėrgenjėshtruar periudhėn e parashikuar
nga filozofia marksiste tė evolucionit historik. Teori tė tilla,
si "dialektika e historisė" dhe "evolucioni historik" nė vėllimet
e shumta tė shkruara nga ideologėt materialistė si Marksi dhe Engelsi,
janė thjesht fryt i fantazisė.
|
Nė njė vepėr tjetėr tė tij, Engelsi theksoi rėndėsinė e nxjerrjes nga
Darvini tė njė teorie qė i kundėrvihej fesė:
Ai (Darvini) i dha konceptit metafizik tė natyrės goditjen mė tė rėndė,
duke provuar se bota e sotme organike - bimėt, kafshėt, e si rrjedhim
edhe njeriu - ėshtė produkt i njė procesi evolucioni qė vazhdon prej miliona
vjetėsh.84
Pėrveē kėsaj, Engelsi tregoi se si e kishte pranuar ai teorinė e Darvinit,
duke shkruar njė artikull tė titulluar "Roli qė ka luajtur puna, nė kalimin
nga majmuni te njeriu".
Shkencėtari amerikan Conway Zirckle shpjegon se pėrse themeluesit e Komunizmit
e pranuan menjėherė teorinė e Darvinit:
Marksi dhe Engelsi e pranuan evolucionin thuajse menjėherė pasi Darvini
botoi librin "Origjina e llojeve". Evolucioni, natyrisht, ishte pikėrisht
ajo qė themeluesve tė Komunizmit u duhej pėr tė shpjeguar se si njerėzimi
mund tė kishte ardhur nė ekzistencė pa ndėrhyrjen e ndonjė force tė mbinatyrshme
dhe, pėr pasojė, ai mund tė pėrdorej pėr tė mbėshtetur bazat e filozofisė
sė tyre materialiste. Pėrveē kėsaj, interpretimi i evolucionit nga Darvini,
sipas tė cilit, evolucioni kishte ndodhur nėpėrmjet pėrzgjedhjes natyrore,
u dha atyre njė hipotezė tė ndryshme nga ajo e shpjegimit teologjik mbizotėrues
tė faktit tė vėrejtur se tė gjitha format e jetės u janė pėrshtatur kushteve
tė tyre.85
Tom Bethel, gazetar i revistės "Harper Magazine", shpjegon lidhjen midis
Marksit dhe Darvinit, si mė poshtė:
Marksi nuk e admironte librin e Darvinit pėr arsye ekonomike, por pėr
arsyen mė thelbėsore se universi i Darvinit ishte thjesht materialist
dhe se shpjegimi i tij nuk pėrfshinte mė ndonjė lidhje me shkaqe tė pavėzhgueshme
jomateriale jashtė apo "pėrtej" tij. Nė kėtė aspekt tė rėndėsishėm, Darvini
dhe Marksi ishin shokė pėr kokė.86
Sot, lidhja midis Darvinizmit dhe Marksizmit ėshtė njė e vėrtetė e pranuar
nga tė gjithė. Biografitė e Marksit gjithmonė e bėjnė tė qartė njė gjė
tė tillė. Pėr shembull, njė biografi e Karl Marksit e pėrshkruan kėtė
lidhje nė kėtė mėnyrė:
"Darvinizmi paraqiti njė sėrė faktesh qė mbėshtesin Marksizmin dhe shtjellojnė
tė vėrtetėn e tij. Pėrhapja e ideve darviniste evolucionare krijoi njė
terren pjellor tė pėrshtatshėm pėr idetė marksiste dhe i hapi rrugėn pėrvetėsimit
tė tyre nga klasa punėtore
Marksi, Engelsi dhe Lenini u dhanė vlerė tė
madhe ideve tė Darvinit. Ata nxorėn nė pah rėndėsinė e tyre shkencore
dhe, nė kėtė mėnyė, u pėrshpejtua pėrhapja e kėtyre ideve."87
Siē e kemi parė, Marksi dhe Engelsi besonin me gėzim se koncepti i evolucionit
pėrbėnte njė pėrkrahje shkencore pėr botėkuptimin e tyre ateist, por ky
gėzim doli i parakohshėm. Teoria e evolucionit u pranua gjerėsisht, sepse
ishte propozuar nė njė ambjent shkencor primitiv, si ai i shekullit XIX.
Ajo ishte e mbushur me pasaktėsi dhe nuk mbėshtetej nė asnjė lloj prove
shkencore. Shkenca qė njohu zhvillim tė madh nė gjysmėn e dytė tė shekullit
XX, e nxori tė pavlefshme teorinė e evolucionit. (Pėr hollėsi tė mėtejshme,
shih librin e shkruar nga Harun Jahja: "Gjunjėzimi i Evolucionit", i pėrkthyer
dhe nė shqip) Kjo, nė tė njėjtėn kohė, nėnkuptonte shembjen e mendimit
komunist dhe materialist, por ngaqė shkencėtarėt me pikėpamje materialiste
e dinin se shembja e Darvinizmit nėnkuptonte, gjithashtu, edhe rrėnimin
e ideologjive tė tyre, ata provuan tė gjitha metodat e mundshme pėr t'ua
mbajtur tė fshehtė njerėzve rėnien e Darvinizmit.
Admirimi i pasuesve tė Marksit dhe Engelsit pėr Darvinin
Pasuesit e Marksit dhe Engelsit, qė shkaktuan vdekjen e miliona njerėzve
dhe u bėnė shkak qė qindra miliona tė tjerė tė jetonin nė vuajtje, dhunė
e terror, e pranuan teorinė e evolucionit, duke shprehur gėzim e interes
tė madh.
John N. Moore flet pėr lidhjet mes evolucionit dhe udhėheqėsve sovjetikė,
tė cilėt vunė nė jetė idetė e Marksit dhe Engelsit nė Rusi:
Mėnyra e tė menduarit tė udhėheqėsve tė BRSS-sė ėshtė rrėnjosur thellė
nė kėndvėshtrimin evolucionist.88
Ishte Lenini ai qė bėri tė mundur qė projekti i Marksit pėr revolucionin
komunist tė realizohet. Lenini, udhėheqėsi i lėvizjes bolshevike komuniste
nė Rusi, synonte tė rrėzonte me forcėn e armėve regjimin e carit. Kaosi
pas Luftės sė Parė Botėrore u krijoi bolshevikėve mundėsinė qė po kėrkonin.
Nė tetor 1917, me Leninin nė krye, komunistėt morėn pushtetin me forcėn
e armėve. Pas revolucionit, Rusia u shndėrrua nė arenė lufte civile tė
pėrgjakshme 3 vjeēare, mes komunistėve dhe pėrkrahėsve tė carit.
Ashtu si udhėheqėsit e tjerė komunistė, Lenini shpesh theksonte se teoria
e Darvinit ishte baza themelore e filozofisė materialiste dialektike.
Njė prej thėnieve tė tij zbulon mendimin e tij pėr Darvinizmin:
Darvini i dha fund besimit se llojet e botės bimore e shtazore nuk kanė
asnjė lidhje me njėra-tjetrėn dhe se ato janė krijuar prej Zotit e, si
rrjedhim, janė tė pandryshueshme.89
Edhe Trocki, qė pranohej si arkitekti mė i rėndėsishėm i Revolucionit
Bolshevik pas Leninit, i dha rėndėsi tė madhe Darvinizmit. Ai e pohoi
admirimin e tij pėr Darvinin kėshtu:
Zbulimi i Darvinit ėshtė triumfi mė i madh i dialektikės nė gjithė fushėn
e materies organike.90
Pas vdekjes sė Leninit nė vitin 1924, Stalini, qė njihet si diktatori
mė gjakatar nė historinė e njerėzimit, u vu nė krye tė Partisė Komuniste.
Gjatė 30 viteve tė tij nė pushtet, Stalini do tė vėrtetonte se sa sistem
i pamėshirshėm ishte komunizmi. Lėvizja e parė e rėndėsishme e Stalinit
ishte marrja, nė emėr tė shtetit, e tokave tė fshatarėve qė pėrbėnin 80%
tė popullsisė sė Rusisė. Nė emėr tė kėsaj politike kolektivizimi, qė kishte
pėr qėllim zhdukjen e pronės private, tė gjitha prodhimet e fshatarėve
rusė u mblodhėn me dhunė nga zyrtarė tė armatosur. Pėr pasojė, plasi njė
zi buke e tmerrshme. Miliona gra, fėmijė dhe pleq qė nuk gjenin asgjė
pėr tė ngrėnė vdisnin, duke u pėrpėlitur nga uria. Numri i tė vdekurve
vetėm nė Kaukaz arriti 1 milion.
Stalini dėrgoi qindra mijėra njerėz qė tentuan tė mos i bindeshin kėsaj
politike nė kampet e tmerrshme tė punės nė Siberi. Kėto kampe, ku tė burgosurve
u dilte shpirti nė punė, u kthyen nė varr pėr pjesėn mė tė madhe tė kėtyre
njerėzve. Nga ana tjetėr, dhjetra mijėra njerėz u ekzekutuan nga policia
sekrete e Stalinit. Miliona tė tjerė u detyruan tė shpėrnguleshin nė viset
mė tė largta tė Rusisė, pėrfshirė turqit e Krimesė dhe Turkmenistanit.
Me kėto politika gjakatare e mizore, Stalini vrau 20 milionė njerėz.
Historianėt kanė zbuluar se ky barbarizėm i jepte atij kėnaqėsi tė madhe.
Ai ndjente kėnaqėsi kur ulej nė tryezėn e tij nė Kremlin dhe shqyrtonte
listėn e atyre qė kishin vdekur nė kampet e pėrqendrimit ose qė ishin
ekzekutuar.
Pėrveē gjendjes psikologjike, nė tė cilėn ndodhej, ndikimi kryesor qė
e nxiti tė bėhej njė vrasės i tillė i pamėshirshėm ishte filozofia materialiste
qė ai besonte. Nga vetė fjalėt e Stalinit, baza themelore e kėsaj filozofie
ishte teoria e evolucionit. Ai shpjegonte rėndėsinė qė u jepte ideve tė
Darvinit:
Janė tri gjėra qė ne bėjmė pėr tė ēliruar mendjet e studentėve tanė.
E kishim pėr detyrė t'u mėsonim atyre moshėn e tokės, prejardhjen gjeologjike
dhe parimet e Darvinit.91
Kur Stalini ishte ende gjallė, njė shok i ngushtė fėmijėrie, nė librin
"Ngjarje tė rėndėsishme nė jetėn e Stalinit", tregon si ishte bėrė ateist
Stalini:
Qė nė moshė shumė tė re, kur ishte ende nxėnės nė shkollėn klerike, shoku
Stalin ka treguar se ka pasur njė mendje kritike dhe ka shfaqur ndjenja
revolucionare. Ai filloi tė lexojė Darvinin dhe u bė ateist.92
Nė tė njėjtin libėr, G. Glurxhidze, njė shok fėmijėrie i Stalinit tregon
se si Stalini kishte nisur tė mos besonte mė nė Zot dhe i kishte thėnė
se arsyeja ishte libri i Darvinit, duke e nxitur qė ta lexonte edhe ai.93
Njė tregues i rėndėsishėm i besimit tė verbėr tė Stalinit nė teorinė
e evolucionit ishte mospranimi nė sistemin shkollor sovjetik i ligjeve
gjenetike tė Mendelit nė kohėn kur erdhi nė pushtet. Kėto ligje, qė ishin
pranuar nga e gjithė bota e shkencės qė nga fillimi i shekullit XX, mohonin
pretendimin e Lamarkut se "tiparet e fituara mund tė pėrcillen te brezat
pasardhės". Shkencėtari rus Lisenko e shihte kėtė si njė goditje tė fuqishme
kundėr teorisė sė evolucionit dhe, nė tė njėjtėn kohė, si njė rrezik tė
madh, ndaj dhe ia tregoi Stalinit mendimet e tij. Stalinit i bėnė pėrshtypje
mendimet e Lisenkos dhe e emėroi kryetar tė shoqatave shkencore zyrtare.
Kėshtu, shkenca gjenetike, e cila i kishte dhėnė njė goditje tė rėndė
evolucionit, nuk u pranua nga asnjė shoqatė apo shkollė shkencore nė Bashkimin
Sovjetik, derisa vdiq Stalini.
Gjatė sundimit tė Stalinit, Bashkimi Sovjetik ishte kthyer nė njė mjedis
ku mbretėronte kaosi, ku pėr miliona njerėz jeta ishte pėrherė nė rrezik
dhe ku mund tė arrestoheshin nga ēasti nė ēast, paēka se s'kishin bėrė
asnjė krim pėr tė vuajtur tortura tė paimagjinueshme.
Kur analizojnė kėto ngjarje, disa komentues tė historisė bėjnė gabim
kur mundohen tė provojnė se shkaku kryesor i gjithė kėsaj barbarie e mizorie
tė pashpirt ishte se njerėz si Lenini, Stalini, Mao, Hitleri dhe Musolini
karakterizoheshin nga psikopatia dhe ēekuilibri mendor. Ēfarė rastėsie
ėshtė kjo qė e gjithė bota ra nė duart e njerėzve tė ēekuilibruar psikologjikisht
nė tė njėjtėn kohė? Eshtė e qartė se tė gjithė kėta njerėz dhe ideologji
kanė pirė nga i njėjti burim. Me pak fjalė, njė palė tjetėr ishte fajtore
bashkė me ta. Shkaku qė kėta udhėheqės tė pashpirt tėrhiqnin pas vetes
miliona njerėz dhe qė u lejoi atyre tė bėnin krime, ishte pėrkrahja "shkencore"
qė u dha filozofia materialiste dhe Darvinizmi.
Mao Ce Duni: ambasadori i Darvinit dhe i Marksit nė Kinė
Ndėrkohė qė Stalini zbatonte regjimin e tij totalitar, njė tjetėr regjim
komunist, i cili e shihte Darvinin si mbėshtetjen e tij shkencore, u vendos
nė Kinė. Komunistėt, nėn udhėheqjen e Mao Ce Dunit, erdhėn nė pushtet
nė vitin 1949 pas njė lufte tė gjatė civile. Maoja krijoi njė regjim shtypės
dhe gjakatar, njėlloj si aleati i tij, Stalini, i cili e pėrkahu mjaft.
Kina u bė skena e ekzekutimeve tė panumėrta politike. Nė vitet qė do tė
vinin, militantėt e rinj tė Maos, tė njohur si "Rojet e Kuqe", do ta fusnin
vendin nė njė atmosferė tmerri tė vėrtetė.
Maoja shpalli hapur bazėn filozofike tė sistemit qė krijoi, duke thėnė:
"Socializmi kinez mbėshtetet te Darvini dhe teoria e evolucionit."94
Duke qenė marksist, ateist dhe ndjekės besnik i evolucionit, Maoja dha
urdhėr qė materialet e leximit qė do tė pėrdoreshin nė institucionet arsimore
gjatė kėsaj periudhė fillestare, tė pagėzuar me emrin "Hapi i madh pėrpara",
tė ishin shkrimet e Ēarls Darvinit, si dhe materiale tė tjera qė pėrkrahnin
paradigmėn e evolucionit.95
Kur komunistėt kinezė erdhėn nė pushtet, ata pėrdorėn teorinė e evolucionit
si bazė pėr ideologjinė e tyre. Nė fakt, intelektualėt kinezė e kishin
pranuar teorinė e evolucionit kohė mė parė.
Gjatė shekullit XIX, Perėndimi e konsideronte Kinėn si njė gjigand tė
fjetur, tė izoluar dhe tė zhytur nė traditat e lashta.
Pak evropianė e kuptuan se me sa etje i thithėn intelektualėt kinezė
idetė darviniste evolucioniste dhe panė tek ato ide njė nxitės shpresėdhėnės
pėr pėrparim dhe ndryshim. Sipas shkrimtarit kinez Hu Shin ("Living Philosophies:",
1931), kur nė vitin 1898 u botua libri i Thomas Huxley, "Evolucioni dhe
Etika", ai u brohorit dhe u pranua menjėherė nga intelektualėt kinezė.
Tė pasurit sponsorizuan botime tė lira nė gjuhėn kineze, nė mėnyrė qė
ato tė pėrhapeshin nė masat e gjera tė popullit.96
Kėshtu, njerėzit qė u kthyen kah Komunizmit dhe udhėhoqėn revolucionin
komunist ishin ata intelektualė qė ishin "ndikuar thellė" prej ideve darviniste.
Nuk ishte e vėshtirė pėr Kinėn, pavarėsisht nga historia dhe besimet
e saj tė forta panteiste, tė hynte nė darėn e Darvinizmit dhe Komunizmit.
Nė njė artikull nė revistėn "New Scientist", filozofi darvinist kanadez
Michael Ruse thotė nė lidhje me Kinėn e fillimit tė shekullit tė njėzetė:
Kėto ide zunė rrėnjė menjėherė, sepse Kina nuk i kishte pengesat e natyrshme
intelektuale e fetare pėr evolucionin qė shpesh ekzistonin nė Perėndim.
Dhe me tė vėrtetė, nga disa anė, Darvini ngjante pothuajse si kinez! Mendimi
taoist dhe neokonfucian gjithmonė kishte theksuar "sendėsinė" te qeniet
njerėzore. Fakti qė ne kemi gjėra tė pėrbashkėta me kafshėt nuk pėrbėnte
ndonjė tronditje tė madhe
Nė kohėn e sotme, filozofia zyrtare ėshtė Marksizėm-Leninizmi,
por pa mėnyrėn materialiste laike tė Darvinizmit (qė tani pėrbėn filozofinė
e gjerė sociale), nuk do tė ishte pėrgatitur terreni pėr Maon dhe revolucionarėt
e tij qė tė mbillnin farėn e tė vilnin tė korrat e tyre.97
Siē thotė mė lart Michael Ruse, me ngulitjen e ideve darviniste, Kina
e pėrqafoi pa probleme Komunizmin. Populli kinez, i mashtruar nga idetė
darviniste, rrinte e bėnte sehir kur kryheshin tė gjitha masakrat e Mao
Ce Dunit, njė prej vrasėsve mė tė papėrmbajtur tė historisė. Jo vetėm
nė Kinė, por edhe nė shumė vende tė tjera, Komunizmi ishte shkaku i pėrleshjeve,
akteve tė pėrgjakshme, terrorizmit dhe luftės civile. Turqia ishte njė
prej tyre. Nė vitet '60 dhe '70, grupet qė rrėmbyen armėt kundėr shtetit,
me ėndrrėn qė tė zhvillonin njė revolucion komunist nė vend, e futėn Turqinė
nė njė atmosferė tė errėt terrorizmi. Pas 1980-ės terrorizmi komunist
u bashkua me rrymėn e separatizmit, duke u bėrė shkaku i vdekjes sė dhjetėra
mijėra turqve, policėve e ushtarėve nė krye tė detyrės.
Ideologjia komuniste, qė solli gjakderdhje nė botė nė kėtė mėnyrė pėr
150 vjet rresht, u gjend gjithmonė krah pėr krah me Darvinizmin. Edhe
sot e kėsaj dite, komunistėt janė pėrkrahėsit mė tė flaktė tė Darvinizmit.
Sa herė qė njeriu hedh sytė nga qarqet qė e mbrojnė me kokėfortėsi teorinė
e evolucionit, gati nė ēdo vend tė botės, shikon marksistėt ne rreshtin
e parė, sepse siē ka thėnė Karl Marksi, teoria e evolucionit pėrbėn bazėn
e ideologjisė komuniste nga aspekti i shkencės natyrore dhe i siguron
pėrkrahjen mė tė rėndėsishme shkencore mungesės sė besimit fetar tė komunistėve.
Baza e aleancės midis Darvinizmit dhe Komunizmit: Urrejtja
pėr fenė
Siē e shpjeguam mė sipėr, arsyeja kryesore qė materialistėt dhe komunistėt
u kapėn fort pas Darvinizmit ėshtė pėrkrahja qė siguron Darvinizmi pėr
ateizmin. Filozofia materialiste ka ekzistuar gjatė gjithė historisė,
por, deri nė shekullin XIX, shumica e filozofėve nuk kishin shkuar mė
tej se librat e teorisė. Shkaku kryesor pėr kėtė ishte se deri nė atė
kohė shumica e njerėzve tė shkencės besonin nė Zot dhe nė realitetin e
krijimit, por nė shekullin XIX, filozofia materialiste dhe teoria e Darvinit
filluan tė zbatoheshin nė shkencat natyrore. Darvinizmi ishte baza mė
e rėndėsishme pėr kulturėn materialiste jofetare, e cila vuri vulėn e
saj nė shekullin XIX, por e tregoi fytyrėn e vėrtetė kryesisht nė shekullin
XIX. Ideologjitė qė lindėn nga kjo kulturė materialiste, siē e kemi shqyrtuar,
u bėnė shkaku i dy luftrave botėrore, i luftrave civile tė panumėrta,
i akteve terroriste, i genocidit, i shfarosjeve dhe barbarizmit. Pėr shkak
tė kėtyre katastrofave, dhjetėra milliona njerėz humbėn jetėn, ndėrsa
qindra miliona u shtypėn paturpėsisht dhe provuan mbi kurriz keqtrajtimet
mė barbare. Shembja e qindra kishave dhe xhamive nga Stalini ėshtė thjesht
njė tregues i urrejtjes sė Komunizmit ndaj fesė. Nė librin e tij "Lufta
e gjatė kundėr Zotit", Henry Morris pėrshkruan lidhjen nė kėtė mėnyrė:
Pavarėsisht nga mangėsitė shkencore, karakteri, gjoja shkencor i evolucionit
ėshtė pėrdorur pėr tė justifikuar tė gjitha llojet e sistemeve dhe praktikave
jofetare. Mė i suksesshmi prej tyre, deri tani, duket se ėshtė Komunizmi.
Ithtarėt e tij kudo nė botė janė mashtruar tė besojnė se Komunizmi duhet
tė jetė i vėrtetė, pasi bazohet nė shkencėn e evolucionit.98
POL POTI DHE "FUSHAT E VDEKJES" TE KMEREVE TE KUQ
Nė vitet 1975-1979, gjatė sundimit tė Pol Potit, u vranė 2 milionė
njerėz nga popullsia 7 milionėshe e Kamboxhias. Duke i llogaritur
nė pėrqindje popullsie, vrasjet e Pol Potit, i cili ėndėrronte tė
krijonte njė shtet komunist tė pėrsosur, ishin mė tė mėdha se ato
tė Hitlerit e Stalinit. Objektivi kryesor i Pol Potit ishin doktorėt,
inxhinierėt e shkencėtarėt, me pak fjalė, intelektualėt e vendit.
Ai i vriste ata pa mėshirė. Madje ishte dhėnė edhe urdhėr qė tė
vritej "kushdo qė mbante syze". Si pasojė e kėtyre vrasjeve ēnjerėzore,
u shfaqėn "fushat e vdekjes" qė zgjatėn me vite.
Logjika qė pėrdornin oficerėt e Kmerit tė Kuq pėr tė justifikuar
masakrat e tyre pėrmblidhej me kėto fjalė: "Po tė tė mbajmė, nuk
fitojmė gjė. Po tė tė humbasim, nuk humbasim gjė." Ata vranė kėdo
qė e konsideronin apo edhe dyshonin se ishte i padobishėm dhe i
dėmshėm. Tė paktėn njė pjesėtar nga ēdo familje ka humbur jetėn
nė kėto masakra.
Pol Poti, pėr tė cilin jeta e njeriut s'vlente asgjė, besonte se
familja i zinte rrugėn vizionit tė tij radikal pėr Socializmin.
Ai u pėrpoq ta hiqte qafe idenė e familjes, duke i pėrēarė familjet
e duke i detyruar njerėzit tė jetonin nė vende tė pėrbashkėta. E
njėjta politikė ishte zbatuar nga Stalini nė Rusi. Nė fillim u morėn
tokat fshatarėve, pastaj u dhanė parcela tė vogla toke nė zona tė
shpėrndara qėllimisht dhe shumė larg njėra-tjetrės. Si rezultat,
me qėllim qė njė familje tė punonte arat e saj, tė ndara nė parcela
tė vogla toke, pjesėtarėt e familjes detyroheshin tė jetonin tė
ndarė nga njėri-tjetri.
Robert Templer, "Pol Pot's Legacy of Horror", The
Age, 18 prill 1998, http://dithpran.org/PolPotegacy.htm.
|
Armiqėsia qė ushqente komunizmi dhe materializmi pėr fenė e tregoi veten
gjatė kryengritjes bolshevike. Kishat dhe xhamitė u shembėn dhe ndėr kategoritė
e atyre qė u pėrjashtuan nga "shoqėria e re socialiste", besimtarėt zinin
njė vend tė rėndėsishėm. Pavarėsisht nga fakti se pjesa mė e madhe e shoqėrisė
ishte fetare, ata u penguan tė kryenin detyrat fetare. Me qėllim qė tė
evitohej e djela, kur tė krishterėt shkonin nė kishė, u hoq koncepti i
njė dite pushimi pėr tė gjithė. Ēdo njeri do punonte 5 ditė, por dita
e pushimit mund tė ishtė njė ditė ēfarėdo. Kjo masė u mor nga komunistėt
"pėr tė lehtėsuar luftėn pėr eliminimin e fesė".99
Pas kėsaj, nė vitin 1928 dhe 1930, taksat qė paguanin
besimtarėt u rritėn 10 herė, u hoqėn triskat e tallonat e ushqimit dhe
ata nuk mund tė pėrdornin mė shėrbimet shėndetėsore, qė do tė thotė se
ata nuk gėzonin mė tė drejta qytetare. Ata shpesh arrestoheshin, shkarkoheshin
nga postet qė kishin dhe internoheshin. Nė vitin 1936 rreth 65% e xhamiave
dhe 70% e kishave ishin shkatėrruar.
Masa tė dhunshme kundėr fesė u morėn edhe nė Shqipėri. Udhėheqėsi komunist
i Shqipėrisė, Enver Hoxha, nė vitin 1967 e shpalli Shqipėrinė si vendin
e parė "tė pafe". Besimtarėt u arrestuan pa asnjė arsye e disa prej tyre
u vranė kur ishin nė arrest. Nė vitin 1948 dy peshkopė dhe 5.000 besimtarė
u qėlluan. Edhe muslimanėt u trajtuan nė tė njėjtėn mėnyrė. Revista letrare
mujore "Nėntori" njoftoi se 2169 xhami dhe kisha ishin mbyllur, nga tė
cilat 327 ishin vende adhurimi katolike.
Shkaku i kėtyre veprimeve ishte, pa dyshim, qėllimi i Komunizmit pėr
tė formuar shoqėri qė do tė mohonin ekzistencėn e Zotit dhe do tė besonin
e vlerėsonin vetėm materien. Nė fakt, ky ishte njė prej objektivave kryesore
tė Komunizmit, sepse udhėheqėsit komunistė e dinin qė ata do tė mund tė
sundonin si tė donin vetėm mbi njerėz tė pandjeshėm tė shndėrruar nė makina,
qė nuk e njihnin frikėn ndaj Zotit dhe qė kishin prirjen tė kryenin vrasje
e shtypje sa herė tė urdhėroheshin.
Pretendimet e Darvinizmit, tė cilat i siguruan mbėshtetje ateizmit dhe
justifikuan tė gjitha llojet e shtypjes dhe barbarisė, inkurajuan nė kėtė
mėnyrė tė gjitha ideologjitė qė sollėn gjakderdhje dhe e cilėsuan jetėn
njerėzore si diēka tė pavlerė. Kjo ėshtė arsyeja pse shekulli i fundit
kaloi i mbushur me luftra tė tejzgjatura, masakra, akte dhune e armiqėsi.
Shtypja dhe dhuna qė i sollėn botės komunistėt darvinistė
Anarkia dhe terrori janė dy prej veglave tė domosdoshme tė Marksizmit
dhe Komunizmit. Prirja e Marksizmit pėr terrorizėm e dhunė u shfaq nė
eksperimentin e Komunės sė Parisit, kur Marksi ishte ende gjallė. Terrorizmi
u bė njė pjesė e domosdoshme e ideologjisė komuniste pėr Leninin, sidomos
nė kohėn kur ai po e kthente nė praktikė teorinė e Marksit. Siē do tė
shihet nė faqet nė vijim, nė kohėn tonė, udhėheqėsit komunistė mbahen
mend pėr shtypjen dhe vrasjet qė kanė kryer. Megjithatė, pavarėsisht nga
kjo, disa qarqe ende mbulojnė muret me fotografitė e kėtyre vrasėsve tė
pamėshirshėm, qė i kanė duart tė lyera me gjak, dhe ende i pranojnė kėta
sadistė si mėsuesit e tyre.
Sado qė disa komunistė pretendojnė se dhuna dhe terrorizmi nuk janė praktika
komuniste dhe se ato janė shfaqur vetėm nė disa mėnyra tė zbatimit tė
Komunizmit tek individė tė caktuar, e sado qė tė pėrpiqen pėr ta shfajėsuar
Komunizmin, ka njė tė vėrtetė tė pamohueshme: Themeluesit e Komunizmit
personalisht e mbronin dhunėn dhe terrorizmin dhe i shihnin si thelbėsorė
pėr ideologjinė e tyre. Analisti politik amerikan Samuel Francis ka thėnė
kėshtu lidhur me kėtė ēėshtje:
Marksi dhe Engelsi ishin, nė pėrgjithėsi, specifikė kur kėmbėngulnin
se revolucioni gjithmonė do tė ishte i dhunshėm dhe se revolucionarėt
duhet tė pėrdorinin dhunėn kundėr sunduesve e, madje nė disa raste, ata
e shprehėn vėrtet pėrkrahjen e tyre ndaj terrorizmit.100
Karl Marksi ka thėnė: "Kryengritja ėshtė njė art, po aq sa edhe lufta."
Ai pranoi si parim tė vetin kėto fjalė tė Dantonit, njė prej emrave mė
tė shquar nė "politikėn revolucionare": "De l'audaēe, de l'audaēe, enēore
de l'audaēe" (Guxim, guxim, gjithmonė guxim!)101
Ka deklarata tė qarta nga Lenini nė lidhje me domosdoshmėrinė e ushtrimit
tė terrorit nė mėnyrė sistematike. Ja disa prej tyre:
Nė tė vėrtetė, shteti s'ėshtė gjė tjetėr, veēse njė makinė pėr shtypjen
e njė klase nga njė tjetėr. Diktatura ėshtė rregull qė mbėshtetet drejtpėrdrejt
te forca dhe qė nuk kufizohet nga ligjet
Diktatura revolucionare e proletariatit
ėshtė rregull i fituar dhe i mbajtur nėpėrmjet ushtrimit tė dhunės nga
proletariati kundėr borgjezisė, rregull qė nuk kufizohet nga ndonjė ligj.102
Ne
nuk jemi aspak kundėr vrasjeve politike
Vetėm nė lidhje tė drejtpėrdrejtė
e tė menjėhershme me lėvizjen e masės, mund dhe duhet tė jenė tė vlefshme
aktet terroriste individuale.103
Pėr t'u shndėrruar nė forcė, punėtorėt me ndėrgjegje klasore duhet tė
fitojnė shumicėn nė anėn e vet. Pėr sa kohė qė nuk pėrdoret dhunė kundėr
njerėzve, nuk mbetet rrugė pėr tė ardhur nė pushtet.104
Duke folur nė njė mbledhje tė punėtorėve, Lenini lėshoi njė deklaratė
tė tmerrshme pėr tė treguar se sa i domosdoshėm ishte pėr ta terrorizmi:
Nė qoftė se masat e popullit nuk ngrihen spontanisht, kjo s'tė ēon asgjėkundi
Sepse pėr sa kohė qė ne nuk arrijmė t'i trajtojmė spekullatorėt ashtu
siē e meritojnė - me njė plumb kokės - nuk do tė arrijmė asgjėkundi.105
Njė prej udhėheqėsve mė tė rėndėsishėm tė Revolucionit tė Tetorit nė
Rusi, Trocki, thotė kėtė pėr tė konfirmuar fjalėt e Leninit:
Por revolucioni i kėrkon klasės revolucionare qė tė arrijė qėllimin e
saj me tė gjitha mėnyrat e disponueshme, po tė jetė nevoja, me kryengritje
tė armatosur; po tė kėrkohet, edhe me terrorizėm.106
Trocki, nė njė tjetėr fjalim, shkon edhe mė tej:
"Rrugėzgjidhja jonė e vetme tani ėshtė lufta civile. Lufta civile ėshtė
lufta pėr bukė
Rroftė lufta civile!107
Kėto parime tė teoricienėve komunistė si Lenini dhe Trocki u vunė nė
zbatim nė revolucionin bolshevik nė Rusi. Gjatė periudhės revolucionare
tė vjeshtės sė 1917-ės filluan masakra nė shkallė tė gjerė, plaēkitje
dhe dhunė e pabesueshme. Ata njerėz qė ishin kundėr revolucionit, apo
qė dyshoheshin se ishin kundėr revolucionit, i grumbullonin pa asnjė arsye,
i arrestonin dhe i pushkatonin, ndėrsa shtėpitė ua plaēkitnin dhe ua rrėnonin.
Terrorizmi, qė filloi me Leninin dhe Trockin, vazhdoi dhe u keqėsua edhe
mė shumė gjatė viteve tė sundimit tė Stalinit. Harrison E. Salisbury,
i gazetės "The New York Times", i pėrshkroi kampet e burgjeve tė sistemit
sovjetik si:
njė kontinent i tėrė terrori... Nė krahasim me ata qė u bėnė shkak
pėr qindra mijėra ekzekutime dhe miliona vdekje nė sistemin sovjetik tė
terrorit, carėt duken pothuaj zemėrmirė
Na tmerron mendimi i njė ligėsie
sistematike, tė shndėrruar nė rutinė, pėr shkak tė sė cilės 3-4, a mė
shumė, milionė burra e gra u dėnuan ēdo vit me punė tė detyruar dhe internim
tė pėrjetshėm. Gjykimet ishin aq arbitrare, saqė tė burgosurve shpesh
nuk u thuhej se cili ishte dėnimi i tyre
108
Popujt jorusė dhe sidomos turqit e Krimesė, turqit e Azisė Qendrore dhe
kazakėt ishin tė pambrojtur nga terrorizmi i ushtruar nga sistemi sovjetik.
Gjyqe tė veēanta, tė quajtur "troiki", u ngritėn pėr spastrimin e shoqėrisė
ruse nga kazakėt. Vetėm nė tetor tė vitit 1920, kėto "troiki" dėnuan me
vdekje mė shumė se 6000 njerėz. Familjet, e nganjėherė edhe fqinjėt e
atyre qė ishin kundėrshtarė tė regjimit dhe nuk ishin kapur, merreshin
rregullisht peng dhe dėrgoheshin nė kampet e pėrqendrimit. Martin Latsisi,
drejtori i njė prej kėtyre kampeve nė Ukrainė, pohoi nė njė nga raportet
e tij se ato ishin kampe tė vdekjes:
Pėrkrahėsit komunistė tė Maos i ndėshkonin me
mėnyra mizore kundėrshtarėt e tyre nė luftėn civile, nė fillim duke
i poshtėruar para njerėzve dhe pastaj duke i vrarė. |
Tė mbledhur tok nė njė kamp pranė Maikopit, pengjet, gratė, fėmijėt e
pleqtė mbijetojnė nė kushtet mė tė tmerrrshme, nė tė ftohtin e baltėn
e tetorit
Ata po vdesin si miza. Gratė janė gati tė bėjnė gjithēka pėr
t'i shpėtuar vdekjes. Ushtarėt qė ruajnė kampin pėrfitojnė nga kjo gjė
dhe i trajtojnė si prostituta.109
Nėn ndikimin e Darvinit, revolucionarėt komunistė vrisnin njerėz me mėnyra
tė ēmendurish. Nga dokumentet e kohės del se qėllimi i tyre i vetėm ishte
shfarosja e plotė. Dukej sikur ata besonin se sa mė shumė njerėz tė vrisnin,
aq mė shumė sukses do tė korrnin. Qė ata kishin nė plan tė zhduknin cilindo
nga ata qė dyshohej se ishte kundėr revolucionit, del nė njė prej vendimeve
tė tyre:
Pjatigorsk Ēeka (Komiteti i Jashtėzakonshėm pėr Luftėn ndaj Kundėrrevolucionit)
vendosi pa hezituar tė ekzekutoheshin 300 njerėz nė ditė. Ata e ndanė
qytetin nė lagje tė ndryshme, morėn njė numėr tė caktuar njerėzish nga
secila dhe urdhėruan partinė tė pėrpilonte lista ekzekutimi
Nė Kislovodsk,
pėr shkak se askujt nuk i erdhi ndėr mend njė ide mė e mirė, u vendos
tė vriteshin njerėz qė ishin shtruar nė spital.110
Siē u njoftua nė kryeartikullin e gazetės "Krasnji Mjeē" (Shpata e Kuqe),
pėrkrahėse e komunistėve, pėr ta nuk kishte gjė tė ndaluar dhe besonin
se duhej tė derdhej gjak qė tė pėrftohej ngjyra e flamurit tė kuq.
Pėr ne gjithēka ėshtė e lejueshme, sepse ne jemi tė parėt qė ngremė shpatėn
jo pėr tė shtypur racat dhe pėr t'i mbajtur nė skllavėri, por pėr tė ēliruar
njerėzimin nga prangat
Gjaku? Le tė derdhet gjaku lumė! Le ta njollosė
gjaku pėrgjithmonė flamurin e zi tė piratėve qė valėvit borgjezia dhe
le tė jetė pėrgjithmonė i kuq si gjaku flamuri ynė! Sepse vetėm nėpėrmjet
vdekjes sė botės sė vjetėr mund ta ēlirojmė veten pėrgjithmonė nga kthimi
i atyre ēakejve!111
Pėrveē gjithė kėsaj torture, Stalini krijoi "njėsitė e rekuizimit" pėr
t'ua marrė me dhunė prodhimin fshatarėve. Kėto njėsi ishin pėrgjegjėse
pėr tė gjitha llojet e shtypjeve. Mė 14 shkurt 1922 njė inspektor shkruan:
Abuzimet me postin nga njėsitė e rekuizimit, tė flasim hapur, tani kanė
arritur nivele tė pabesueshme. Rregullisht, fshatarėt qė arrestohen mbahen
mbyllur nė plevica tė mėdha pa ngrohje, pastaj qėllohen me kamzhik dhe
kėrcėnohen me ekzekutim.
Ata qė nuk e kanė plotėsuar tė gjithė kuotėn e tyre, janė detyruar qė
tė vrapojnė lakuriq pėrgjatė rrugės kryesore tė fshatit dhe pastaj tė
mbyllen nė njė hangar tjetėr pa ngrohje. Njė numėr i madh grash janė rrahur
derisa kanė humbur ndjenjat dhe pastaj janė flakur lakuriq nė gropa tė
hapura nė borė
112
Stalini besonte se Spanja paraqiste mundėsi tė mira pėr BRSS-nė dhe se
ndėrhyrjet nė atė vend do tė jepnin frytet e tyre. Pėr kėtė arsye, ai
u mbajti anėn dhe pėrkrahu komunistėt nė Luftėn Civile tė Spanjės, por
bashkė me ta, nė Spanjė vėrshoi terrorizmi i BRSS. Njė shembull i shtypjes
dhe torturės nė atė vend ishte kampi i pėrqendrimit ku u mbajtėn 200 antistalinistė
nė fillim tė 1938-ės. "Kur stalinistėt vendosėn tė hapnin njė ēeka (komitet
i jashtėzakonshėm)..."- kujton njė viktimė.
... Ishte njė varrezė e vogėl qė po pastrohej aty afėr. Ēekistėve u erdhi
njė ide e mbrapshtė: ata do t'i linin varret hapur, me skeletet dhe trupat
qė kalben nė sy tė tė gjithėve. Pikėrisht atje i zgjidhėn ēėshtjet mė
tė vėshtira. Ata kishin disa metoda torturimi shumė brutale. Shumė tė
burgosur vareshin nga kėmbėt, kokėposhtė, pėr ditė tė tėra. Tė tjerė i
mbyllnin nė dollape shumė tė vegjėl vetėm me njė vrimė tė vockėl ajri
afėr fytyrės, pėr tė marrė frymė
Njė prej metodave mė tė tmerrshme njihej
si "sirtari": tė burgosurit ishin tė detyruar tė rrinin galiē brenda disa
kutive shumė tė vogla katrore pėr ditė tė tėra. Disa mbaheshin atje pa
qenė nė gjendje tė lėviznin nga tetė deri nė dhjetė ditė.113
Nė 1931 Papa Piu XI u shpreh nė kėtė mėnyrė rreth dhunės qė ushtronte
Komunizmi nė botė nė qarkoren "Quadragesimo Anno":
Komunizmi mėson dhe synon dy objektiva: luftė tė rreptė klasash dhe zhdukje
tė pronės private. Ai s'e bėn kėtė fshehurazi apo me metoda tė maskuara,
por publikisht dhe duke pėrdorur ēdo lloj mjeti tė mundshėm, madje edhe
mė tė dhunshmin. Pėr tė arritur kėto objektiva, ai nuk stepet para asgjėje,
pėr tė cilėn duhet ndjerė respekt apo nderim. Kur vjen nė pushtet, ai
ėshtė i egėr nė mizorinė dhe veprimet e tij ēnjerėzore. Vrasjet dhe shkatėrrimi
i tmerrshėm, me anė tė tė cilave ka lėnė tė shkreta vise tė mėdha tė Evropės
Lindore dhe Azisė, dėshmojnė pėr kėtė.114
Siē thuhet mė sipėr, qėllimi kryesor i Komunizmit ishte njė luftė klasash
e pamėshirshme, si dhe asgjėsimi i plotė e pronės private. Me fjalė tė
tjera, qėllimi ishte tė zbatohej teoria e evolucionit, tė cilėn Darvini
e kishte zbatuar nė fushėn biologjike, me shoqėritė njerėzore dhe, nė
tė njėjtėn kohė, qeniet njerėzore duhet tė ishin, si kafshėt e egra nė
natyrė, nė konflikt tė pėrhershėm.
Katastrofat qė solli komunizmi nuk mbaruan nė Rusi. Njė prej vendeve
qė u prek mė shumė nga terrori i kuq ishte edhe Kina.
Darvinisti Mao Ce Dun dhe masakrat e tij
Udhėheqėsi komunist i Kinės, Mao, kishte dy udhėrrėfyes: njėri prej tyre,
siē e kemi pėrmendur mė parė, ishte Darvini, kurse tjetri ishte Stalini.
Tė dy kėta emra vdekjeprurės, qė bashkoheshin nė personalitetin e Maos,
ēuan nė tragjedi tė mėdha dhe lanė gjurmėn e tyre nė njė periudhė tė gjatė
e tė errėt tė historisė sė Kinės. Gjashtė deri nė dhjetė milionė njerėz
u vranė me urdhėr tė Maos, dhjetra miliona "kundėr-revolucionarė" kaluan
pjesėn mė tė madhe tė jetės sė tyre nė burg, ku 20 milionė prej tyre vdiqėn.
20 deri nė 40 milionė njerėz vdiqėn nga uria nė vitet 1959-1961, gjatė
periudhės sė quajtur "Hapi i Madh Pėrpara", si pasojė e politikave ekstremiste
tė Maos. Masakra e qershorit 1989 nė Sheshin "Tienanmen" (rreth 1000 tė
vdekur) ėshtė njė shembull i asaj qė Kina ka vuajtur nė historinė e saj
tė kohėve tė fundit. Vrasjet dhe genocidi kundėr turqve muslimanė nė Turkmenistanin
Lindor vazhdojnė ende.
Gjėra tė pabesueshme ndodhėn gjatė revolucionit komunist nė Kinė. Njerėzit,
nėn ndikimin e njė lloj hipnotizimi masiv, pėrkrahėn tė gjitha llojet
e barbarizmit dhe e treguan kėtė pėrkrahje duke brohoritur kur shikonin
vrasjet. "Libri i Zi i Komunizmit", i pėrgatitur nga njė grup historianėsh
dhe mėsuesish, i pėrshkruan metodat barbare tė Komunizmit nė kėtė mėnyrė:
Tė gjithė njerėzit ishin tė ftuar nė gjyqet publike tė "kundėr-revolucionarėve",
tė cilėt pothuajse gjithmonė dėnoheshin me vdekje. Tė gjithė merrnin pjesė
nė ekzekutime, duke u ulėritur "vritini, vritini" Rojeve tė Kuqe, detyra
e tė cilėve ishte t'i bėnin viktimat copa-copa. Nganjėherė copat gatuheshin
dhe haheshin, ose u jepeshin me zor anėtarėve tė familjes sė viktimės
qė ishin ende gjallė e qė e shihnin skenėn me sytė e tyre. Pastaj, qė
tė gjithė ftoheshin nė njė banket, ku mėlēia dhe zemra e ish- pronarit
tė tokės ndahej me tė gjithė, dhe nė mbledhje, ku folėsi i drejtohej vargut
tė kokave tė prera tė saposhkuara nė hell mbi hunj. Kjo dhėnie pas kanibalizmit
hakmarrės, qė mė vonė u bė e zakonshme nėn regjimin e Pol Potit, tė sjell
ndėrmend njė arkitip shumė tė lashtė tė Azisė Lindore qė shfaqet shpesh
nė ēaste kataklizmike nė historinė e Kinės.115
Numri i madh i viktimave tė barbarisė komuniste
Shembuj tė ngjashėm barbarizmi pati nė ēdo vend qė gllabėroi Komunizmi,
Kamboxhia, Korea e Veriut, Laosi, Vietnami dhe nė vendet e Evropės Lindore
apo Afrikės. Kjo listė e pėrgjakur parashtrohet nė "Librin e zi tė Komunizmit"
si vijon:
Kėto krime duket se i pėrkasin njė modeli tė njohur, ndonėse metodat
ndryshojnė deri nė njėfarė mase, nė varėsi tė regjimit. Modeli pėrfshin
ekzekutimet me mėnyra tė ndryshme, si p.sh. skuadra pushkatimi, varje,
mbytje, rrahje, gaz helmues, "aksidente me makinė", zi buke, internim,
punė e detyruar. Periudhat qė pėrshkruhen si kohė "tė luftės civile" janė
mė tė ndėrlikuara; nuk ėshtė gjithmonė e lehtė tė bėhet dallimi midis
ngjarjeve qė shkaktohen nga luftimet mes sunduesve e rebelėve dhe ngjarjeve
qė mund tė pėrshkruhen me tė drejtė si masakėr kundėr popullsisė civile.
BRSS: 20 milionė vdekje
Kinė: 65 milionė vdekje
Vietnam: 1 milion vdekje
Kore e Jugut: 2 milionė vdekje
Kamboxhia: 2 milionė vdekje
Evropa Lindore: 1 milion vdekje
Amerika Latine: 150 000 vdekje
Afrikė: 1.7 milionė vdekje
Afganistan: 1.5 milionė vdekje
|
Sidoqoftė, nga diku duhet tė fillojmė. Shifrat e dhėna me pėrafėrsi nė
vijim, tė bazuara nė pėrllogaritje jozyrtare, japin njė ide tė shkallės
dhe peshės sė rėndė tė kėtyre krimeve:
Lėvizja ndėrkombėtare komuniste dhe partitė komuniste jo nė pushtet:
afėrsisht 10000 vdekje
Shuma e pėrgjithshme tregon afro 100 milionė njerėz tė vrarė.116
Gjithė kėto regjime e organizata komuniste kishin njė psikologji tė pėrbashkėt:
tė gjitha ndjenjat njerėzore si keqardhja, drejtėsia e dhembshuria kishin
humbur tėrėsisht. Krejt papritur, shoqėritė njerėzore ishin kthyer nė
palė ndėrluftuese, si kafshėt e egra qė pėrpiqen tė jetojnė e tė gjejnė
ushqim. Ashtu si lufton njė kafshė e egėr me anėtarėt e tjerė tė llojit
tė vet pėr ushqim e territor, po ashtu u sollėn edhe kėta njerėz, sepse
teoria e Darvinit u kishte mėsuar se ata ishin me tė vėrtetė kafshė dhe
si tė tillė duhet tė luftonin pėr tė mbijetuar.
Kėto lėvizje ēnjerėzore mendonin se kishin fituar respektin me vėnien
e maskės sė rreme shkencore. Arsyeja e vetme pse udhėheqėsit bolshevikė
flisnin kaq hapur e me guxim pėr agresion, terrorizėm e masakra ishte
se kishin miratimin e teorisė sė evolucionit. Nė librin e tij "Evolucioni
pėr natyralistėt", P. J. Darlington pohon, si evolucionist, se barbaria
ėshtė rezultat i natyrshėm i teorisė sė evolucionit dhe se kjo sjellje,
madje, ėshtė e justifikueshme:
Pika e parė ėshtė se egoizmi dhe dhuna janė tė lindura, tė trashėguara
nga paraardhėsit tanė tė largėt shtazorė
Dhuna, atėherė, ėshtė e natyrshme
pėr njeriun, i cili ėshtė pjellė e evolucionit.117
Siē shihet qartė edhe nga pohimi i kėtij evolucionisti, ishte krejt e
natyrshme pėr ideologjinė komuniste qė kishte pranuar teorinė e Darvinit
si udhėrrėfyese, t'i perceptonte qeniet e tjera njerėzore si kafshė dhe
t'i trajtonte nė njė mėnyrė qė u shkon pėr shtat kafshėve. Ai qė pranon
ideologjinė komuniste darviniste harron qė ėshtė krijuar nga njė Krijues,
harron arsyen pėr tė cilėn gjendet nė botė dhe faktin qė Ditėn e Gjykimit
do tė japė llogari para kėtij Krijuesi pėr tė gjitha ato qė ka vepruar.
Pėr pasojė, si ēdo qenie njerėzore qė nuk i frikėsohet Zotit, ai bėhet
njė egoist qė sheh vetėm interesin e vet, njė tiran i pamėshirshėm, madje
edhe vrasės i krisur. Kurani na e pėrshkruan nė kėtė mėnyrė gjendjen e
kėtyre njerėzve dhe atė qė do t'u ndodhė atyre:
Arsye fajsimi ka vetėm kundėr atyre qė u bėjnė keq njerėzve
dhe sillen si tiranė nė tokė, ndėrkohė qė nuk kanė asnjė tė drejtė pėr
ta bėrė njė gjė tė tillė. Pėr kėta do tė ketė njė ndėshkim tė dhimbshėm.
(Kuran, Sure "Esh-Shuura":42)
Shtypja nė Turkistanin Lindor
Sado qė ėshtė pranuar nga njerėzit se shpėrbėrja e
Bashkimit Sovjetik shėnoi fundin e Komunizmit si regjim politik,
ideologjia dhe praktikat komuniste vazhdojnė tė ekzistojnė ende.
Praktikat e ndjekura nga Rusia, ku sundon ende mentaliteti i Ushtrisė
sė Kuqe, nė Ēeēeni, apo Kina nė Turkistanin Lindor janė treguesit
mė tė rėndėsishėm. Me turqit muslimanė qė jetojnė sot nė Turkmenistanin
Lindor po pėrsėritet e njėjta gjė si nė Kinėn e kuqe tė Maos. Tė
rinjtė arrestohen pa asnjė shkak, dėnohen me vdekje pėr arsyen se
janė kundėrshtarė tė regjimit dhe pushkatohen. Muslimanėt nuk lejohen
tė kryejnė detyrat e tyre fetare nė grup; fitimet e tyre zhvaten
nėpėrmjet taksave tė pamėshirshme; njerėzit kėrcėnohen tė vdesin
urie dhe provat bėrthamore qė kryhen pranė vendeve ku ata jetojnė
u shkaktojnė sėmundje vdekjeprurėse. Ka 250 vjet qė turqit muslimanė
tė Turkmenistanit Lindor jetojnė nėn qeverisjen kineze. Kinezėt
i vunė emrin "Siankiang" ose "toka tė pushtuara" Turkmenistanit
Lindor dhe e pėrkufizuan si territorin e tyre. Pasi komunistėt e
udhėhequr nga Maoja morėn pushtetin nė vitin 1949, presioni mbi
Turkistanin Lindor u rrit mė tepėr se mė parė. Politika e regjimit
komunist synonte shkatėrrimin fizik tė muslimanėve qė refuzonin
asimilimin. Numri i muslimanėve tė vrarė arriti pėrmasa tė frikshme.
Nga 1949-1952, 2.800.000 njerėz; nga 1952-1957, 3.509.000; nga 1958-1960,
6.700.000; nga 1961-1965, 13.300.000. Kėta njerėz u vranė nga ushtria
kineze ose vdiqėn si rezultat i krizės sė bukės, tė shkaktuar nga
regjimi. Bashkė me masakrat pas vitit 1965, numri i turkmenėve lindorė
tė vrarė arriti shifrėn e pabesueshme prej 35 milionėsh. Pėrveē
shfarosjes sė muslimanėve qė kishte filluar qysh nė vitin 1949,
regjimi sillte kolonė kinezė nė mėnyrė sistematike. Nė njė kohė
qė nė vitin 1953, 75% e popullsisė ishte muslimane dhe 6% kineze,
nė vitin 1982 shifrat kishin ndryshuar nė 43% muslimanė dhe 40%
kinezė. Regjistrimi i popullsisė i vitit 1990, qė provoi se popullsia
tani ishte 40% muslimane dhe 53% kineze, ėshtė shumė i rėndėsishėm
pėr njohjen e shkallės sė spastrimit etnik.
Ndėrkohė, administrata kineze pėrdori muslimanėt e
Turkistanit Lindor si kafshė eksperimentale nė provat bėrthamore.
Si pasojė e provave bėrthamore, qė sė pari filluan nė vitin 1964,
vendasit janė infektuar nga sėmundje vdekjeprurėse dhe kanė lindur
rreth 20,000 fėmijė handikapatė. Dihet se numri i muslimanėve qė
kanė vdekur pėr shkak tė provave bėrthamore ėshtė 210,000. Me mijėra
njerėz janė gjymtuar dhe me mijėra tė tjerė kanė rėnė pre e sėmundjeve
tė tilla si verdhėza e kanceri. Nga viti 1964 e deri tani, Kina
ka shpėrthyer rreth 50 bomba atomike e hidrogjeni. Ekspertėt suedezė
kanė pėrcaktuar se njė provė bėrthamore e nėndheshme e njė bombe
me njė forcė prej 150 tonėsh nė vitin 1984, kishte shkaktuar lėkundje
tė tokės tė njė magnitude prej 8.8 ballėsh sipas shkallės Rihter.
|
Shtypja pa fund nė Ēeēeni
Pushtimi i Ēeēenisė nga Rusia nė vitin 1991, pavarėsisht se u zmbraps
nga i ndjeri Xhokar Dudajev, u kthye nė njė luftė tė vėrtetė mė 11 dhjetor
1994, fill pas trazirave tė rėnda nė nėntor tė po atij viti. Ndėrkohė
qė mė shumė se 100,000 ēeēenė humbėn jetėn e tyre nė atė luftė, dhjetėra
mijėra u detyruan tė shpėrngulen. Ēeēenia humbi qindra burime historike
dhe ekonomike nė luftė. Kur Rusia shpalli se Ēeēenia ishte njė "ēėshtje
e brendshme", asnjė protestė nuk erdhi nga bashkėsia ndėrkombėtare. Tonelata
me bomba u hodhėn nė Ēeēeni. U zhvillua njė genocid i paparė ndonjėherė
nė historinė e botės, me armė kimike, pėrdorimi i tė cilave ishte i ndaluar.
Ky genocid vazhdon edhe sot e kėsaj dite, por pavarėsisht nga vėshtirėsitė
e shumta, nė gusht 1996 rusėt u detyruan tė pranojnė humbjen me ēeēenėt,
tė cilėt qėndruan tė paepur dhe luftuan pėr lirinė e atdheut tė tyre me
tė gjitha mjetet qė kishin nė dispozicion.
Gjithėsesi, ata qė tregohen tė padrejtė, shkojnė pas tekave e dėshirave
tė tyre nė padituri tė plotė. E kush mund t'i udhėzojė ata qė i ka
braktisur Zoti?! Askush s'do t'u vijė nė ndihmė atyre. (Kuran, Surja
Er-Rum: 29) |
Rusia, qė u detyrua ta pranojė Ēeēeninė si shtet tė pavarur nė marrėveshjet
e firmosura nė instancat mė tė larta nė gusht 1966 dhe maj 1997, dukej
se e kishte pranuar kėtė situatė, por nė tetor 1997 rusėt u rifutėn nė
territorin ēeēen dhe filluan pėrsėri reprezaljet. Objektivat civile u
bombarduan pa pushim pėr muaj tė tėrė. Me qėllim qė tė thyenin rezistencėn
popullore, si objektiva zgjidheshin spitalet, maternitetet, tregjet dhe
autokolonat me refugjatė. Nė fund u vendos qė rusėt tė pėrdorin bomba
kimike, raketa "Skud" dhe me napalm kundėr ēeēenėve. Krahas kėsaj, rusėt
hodhėn helm nė lumin Argun, qė pėrdorej nga shumė fshatra ēeēene. Ndėrkohė
qė pjesa mė e madhe e grave dhe fėmijėve qė pinė ujin e helmuar vdiqėn,
qindra tė tjerė prisnin vdekjen nė dyert e spitaleve. Pėr shkak se uji
i lumit ishte helmuar, popullsia civile qė nuk kishte ku tė gjente ujė
pėr tė pirė, kaloi kohė tepėr tė vėshtira.
Magjia e ideologjisė komuniste Darviniste ėshtė prishur
Komunizmi ėshtė njė ideologji qė u krijua nga njerėz qė jetuan nė vitet
1800 dhe qė mund tė pėrshkruhen si "injorantė" nga pikėpamja shkencore.
Njė nga arsyet mė tė rėndėsishme qė ideologjia komuniste fitoi menjėherė
ndikim mbi njė numėr tė madh njerėzish nė shumė vende ėshtė injoranca
e atyre qė e pranuan kėtė ideologji, pretendimet e sė cilės janė vėrtetuar
shumė herė se janė gėnjeshtra.
Pas revolucionit industrial, fakti qė njė pjesė e shoqėrisė jetonte nė
varfėri tė plotė dhe krahas kėsaj, pjesa tjetėr ngrihej nė njė nivel tė
pakrahasueshėm mirėqenieje, solli njė tension qė ngjalli trazira nė grupet
shoqėrore nė shumicėn e vendeve. Ky tension u zhvillua mė tej nė vende
si Rusia, qė ende jetonin nė nivelin e njė shoqėrie bujqėsore, si dhe
Kina. Grupet shoqėrore nė kėrkim tė tė drejtės u ndoqėn nga shumė njerėz,
por rezultati pėrfundimtar doli kundėr tyre. Ata jetuan nė kushte ekonomike
shumė mė tė kėqija se mė parė; nga njėra anė, luftė pėr tė shmangur vdekjen
nga uria, nga ana tjetėr, frika e pėrndjekjeve politike.
Eshtė e qartė se njė ideologji qė mbėshtetej nė mungesėn e besimit nė
Zot dhe besonte se baza e vetme pėr zhvillim ishte konflikti dhe se qeniet
njerėzore, nė thelb, janė kafshė, njė ideologji qė pėrmbyste vlerat morale
si familja, besnikėria, dhe afria njerėzore, duke i konsideruar si tė
panevojshme, nuk do t'u sillte njerėzve paqe e lumturi. Por kėtyre grupeve
shoqėrore u mungonte largpamėsia dhe logjika pėr t'i vlerėsuar e analizuar
kėto. Ata shihnin fotografitė e Marksit e Engelsit dhe mendonin se ata
ishin mendimtarėt mė tė "mėdhenj", "mė tė thellė" e "mė tė ditur". Shihnin
pamjen e jashtme mashtruese shkencore e tė mistershme dhe magjepseshin
nga Komunizmi e Materializmi. Kurse sot, po tė ishin gjallė, do ta kishin
kuptuar se tė gjithė udhėheqėsit komunistė kanė qenė tė paditur e primitivė.
Sot, shumė nga komunistėt "e orėve tė para" e kanė kuptuar se ēfarė gabimi
tė madh kanė bėrė nė tė kaluarėn dhe janė penduar. Secili prej tyre e
ka kuptuar se ka shkuar verbėrisht pas njė ideali jofrytdhėnės ose mė
mirė, pas njė zhurme tė madhe boshe. Tė tjerė pėrpiqen tė tregojnė se
nuk kanė hequr ende dorė nga ideologjia e tyre qė tė mos pranojnė humbjen
dhe tė vėrtetėn se vitet u kanė shkuar kot e thonė: "Ne do tė triumfojmė!"
Ka ardhur njė kohė kur shkenca dhe dija e lirė mund tė arrijnė kudo e
kurdo, kur ēdo qenie njerėzore mund t'i kuptojė faktet shumė mė lehtė
se mė parė. Nė njė ambjent tė tillė, metodat e sugjestionit, metodat e
komunistėve, materialistėve dhe darvinistėve, fjalėt dhe thirrjet e tyre
kobndjellėse pėr luftė, tashmė e kanė humbur fuqinė e tyre. Ideologjitė
boshe si Komunizmi, Materializmi dhe Darvinizmi, fuqia magjepsėse e tė
cilave mund tė zhduket me pak shkencė dhe me pak arsyetim, po e humbasin
me shpejtėsi ndikimin e tyre mbi qeniet njerėzore.
Pėrfundimi: Komunizmi ėshtė njė terror i vėrtetė, i shkaktuar
nga mungesa e fesė
Kur mendon pėr masakrat, vrasjet dhe vuajtjet e shkaktuara qėllimisht
nga komunistėt, nazistėt apo kolonialistėt, kushdo pyet veten se si arritėn
pėrkrahėsit e kėtyre ideve ta distanconin veten kaq shumė nga ndjenjat
njerėzore. Arsyeja e vetme pėr barbarizmin dhe shtypjen e ushtruar nga
kėta udhėheqės ėshtė mungesa e fesė dhe fakti se kėta njerėz nuk i frikėsoheshin
Zotit. Njė qenie njerėzore qė i frikėsohet Zotit dhe qė ka besim tė patundur
nė jetėn e pėrtejme, pa dyshim qė nuk do tė ishte nė gjendje tė kryente
asnjė nga shtypjet apo padrejtėsitė qė kemi pėrshkruar. Pėr mė tepėr,
atė qė beson nė Zot dhe nė jetėn e amshuar nuk e bind dot kurrė tė ndjekė
njė ideologji tė tillė tė shtrembėr, sado qė ta nxisėsh.
Njė regjim me pikėpamje komuniste-darviniste i quan njerėzit e tij
tė pavlerė e i lė ata, me ndėrgjegje tė plotė, tė vdesin e tė jetojnė
nė varfėri. Rusia ėshtė njė shembull i qartė i kėsaj. |
Nė 1983, shkrimtar rus Aleksandėr Sollzhenjicin, fitues i ēmimit Nobėl
nė letėrsi nė vitin 1970, mbajti njė ligjėratė nė Londėr dhe u pėrpoq
tė shpjegonte pse i kanė rėnė kaq tė kėqija mbi supe popullit tė tij:
Gjysmė shekulli mė parė, kur isha ende fėmijė, mbaj mend se kam dėgjuar
disa tė moshuar qė jepnin shpjegimin e mėposhtėm pėr fatkeqėsitė qė i
kishin rėnė Rusisė: "Njerėzit e kanė harruar Zotin; prandaj dhe ndodhi
e gjitha kjo."
Qysh atėherė kam kaluar pothuaj 50 vjet, duke u marrė me historinė e
revolucionit tonė; gjatė kėtij procesi kam lexuar me qindra libra, kam
mbledhur qindra dėshmi personale dhe kam kontribuar me 8 vėllime tė miat
nė pėrpjekje pėr tė pastruar gėrmadhat qė la pas ajo turbullirė, por po
tė mė kėrkonin sot tė formuloj nė mėnyrė sa mė koncize shkakun kryesor
tė atij revolucioni shkatėrrimtar qė gllabėroi rreth 60 milionė nga njerėzit
tanė, nuk do tė mund ta shprehja mė saktė, sesa tė pėrsėris: "Njerėzit
e kanė harruar Zotin; prandaj dhe ndodhi e gjithė kjo."118
Ky identifikim i Sollzhenjicinit ishte plotėsisht i saktė. Me tė vėrtetė,
gjėja e vetme qė mund ta zvarriste njė shoqėri nė gjithė atė tmerr dhe
ta bėnte tė mbyllte sytė me indiferentizėm para tė gjitha llojet e shtypjes,
ishte harrimi i ekzistencės sė Zotit. Mirėpo Zoti nuk harron e nuk gabon
kurrė. Udhėheqėsit komunistė menduan se kishin krijuar sistemin e tyre
pėr tė sunduar shoqėritė nė botė dhe menduan se zotėronin njė pushtet
e forcė tė madhe. Ata, madje, mbajtėn edhe takime sekrete ku biseduan
pėr shtypjen e mėtejshme qė do t'u sillnin njerėzve me qėllim qė tė konsolidonin
pushtetin e tė rrisnin fuqinė e tyre, por ndėrkohė qė ata bėnin kėtė gjė.
E vetmja mėnyrė pėr tė parandaluar pėrsėritjen e kėtyre katastrofave
ėshtė qė njerėzit tė jetojnė me besimin te Zoti dhe jeta e amshuar, pa
harruar se do tė japin llogari pėr gjithēka qė bėjnė. Nė Kuran thuhet:
Kujtdo qė vepron drejt, qoftė mashkull a femėr, e qė
ėshtė besimtar, Ne do t'i dhurojmė njė jetė tė mirė e do ta shpėrblejmė
shumėfish pėr veprat e mira qė ka kryer. (Kuran, surja En-Nahl: 97)
|